یافت نشدن سرشناسه کتاب با همان نام نویسنده در جدول نشان مولف یکی از مسائلی است که بسیاری از فهرست نویسان با آن مواجه شده اند.
گفتنی است که این مسئله موضوع پیچیده ای نیست و فهرست نویسان می توانند با استفاده از راهکار ارائه شده در ادامه به راحتی سرشناسه مورد نیاز خود را در جدول نشان مولف بیابند.
سرشناسه یکی از مواردی است که بیشترین اهمیت را در شناسایی کتاب دارد از اینرو در تهیه برگ مادر یا همان شناسنامه کتاب نیز کاربرد دارد.
لازم به ذکر است که سرشناسه ها معمولا نام مولف کتاب یا سازمانی است که مسئول تدوین آن بوده است.
سرشناسه ها همیشه در جدول نشان مولف به صورت کامل یافت نمی شوند.
به این دلیل که جدول تنها برای تعداد معدود خاصی از اسامی قابلیت استفاده داشت و منعطف بودن خود را از دست می داد.
از اینرو برای اسامی که در جدول موجود نیستند روشی که طبق قواعد فهرست نویسی در ادامه مطرح شده است به کار گرفته می شود.
قواعد فهرست نویسی هنگام یافت نشدن سرشناسه
کلمات زیادی در جدول نشان مولف موجودند که به صورت تذهـ، پرهـ، پرغـ، ترغـ و… که کامل نیستند.
طبق قواعد فهرست نویسی هنگامی که سرشناسه کتاب یافت نشد،
باید نزدیک ترین کلمه قبل از آن را انتخاب کرد. به عنوان مثال:
سرشناسه ای با شروع «زنخـ»
اگر در جدول بنگریم متوجه خواهیم شد که سرشناسه «زنجـ» و بعد از آن «زند» موجود است.
در این صورت طبق قاعده فهرست نویسی گفته شده در فوق باید کلمه ما قبل آن یعنی «زنجـ» را برای آن انتخاب کرد.
از اینرو نشان آن 57ز خواهد شد.
از اینکه شماره مولف «زنجـ» برای «زنخـ» به کار برده می شود هراس نداشته باشید زیرا:
- در یک رده بندی بعید است هم به «زنجـ» و هم به «زنخـ» احتیاج پیدا کنیم.
- اگر چنین موضوعی پیش آمد می توان 568ز را به کار برد که در اینجا 8 عدد اعشاری است و باید ما بین 56ز و 57 ز قرار بگیرد.
چندین مثال برای سرشناسه های کتاب در ادامه مطرح شده است:
ضرغام نیا: 32 ض
فخارچی: 265 ف
شماره دانشگاه تهران: 251 د
سازمان زنان ایران: 158 س
دسته بندی کتاب های کتابخانه در روش دیویی
روش فوق برای یافتن نام نویسنده که برای کتابداران تهیه شده در دسته بندی کتاب های کتابخانه به روش دیویی می باشد.
روش دیویی یکی از روش های نوین ارائه شده برای فهرست نویسی کتاب ها در کتابخانه می باشد.
این روش امروزه در اکثر کتابخانه های عمومی، مدارس، اداره ها و… به طور گسترده ای کاربرد دارد.
از مهم ترین دلایلی که این نمونه رده بندی به طور گسترده ای در حال استفاده می باشد این است که رده بندی دیویی کاملا گسترش پذیر است.
بخشی از مقاله فوق برگرفته از کتاب نشانه مولف فارسی می باشد که تالیف آقای امیر مسعود نیکبخت جم است.
